ŞIRNEX – Qilêban’da Kavşaktepe Barajı’nın duvarlarında oluşan çatlaklar nedeniyle çevre köyler endişe içinde yaşıyor.
Şirnex’in Qilêban (Uludere) ilçesinde, 2009 yılında yapılan Ortasu Çayı üzerinde kurulan 5 “güvenlik” barajından biri olan Kavşaktepe Barajı’nın duvarlarında çatlaklar oluştu. İki yıl önce duvar çatlakları oluşmaya başlayan baraj için önlem alınmaması çevredeki köylüleri endişenlendiriyor. Ayrıca Kiror (Ortabağ) Belûh (Işıkveren) Robozik (Ortasu) Şiwêt (Ballı) ve köylerinin yanı başında bulunan barajların da duvarlarında çatlakların oluştuğu belirtiliyor.
Bölgede baraj yapımıyla birlikte birçok bitki türü yok olurken, ekolojik tahribata her geçen gün yenisi ekleniyor. Çekilen görüntülerde baraj duvarında su sızıntısının olduğu görülürken, buna karşı herhangi bir önlemin alınmaması da dikkat çekiyor.
TEHLİKEYE DİKKAT ÇEKİLDİ
İki yıldır çatlaklar için herhangi bir önlem alınmaması nedeniyle Halkların Demokratik Partisi (HDP) Şirnex Milletvekili Hüseyin Kaçmaz, 10 Kasım 2022’de Tarım ve Orman Bakanlığı’nın yanıtlaması üzerine soru önergesi verdi.
Kaçmaz, soru önergesinde baraj duvarının çatladığı, barajda sızıntıların olduğu, köyün sular altında kalabileceği tehlikesine dikkat çekerek şu soruları sordu;
*Duvarları çatlayan, sızıntı yapan kaç baraj vardır ve ne tür tedbirler alınacaktır?
*Özellikle Taşdelen (Nêrweh) ve Işıkveren (Bellûh) köyleri için bakanlığınız nasıl bir planlama yapacaktır?
*Barajların yarattığı çevre sorunlarının çözümü hakkında ne tür adımlar atacaksınız?
*Söz konusu barajlarda kaç boğulma vakası yaşanmıştır ve sorumlular hakkında herhangi bir yasal işlem başlatılmış mıdır?
*Yedi ‘güvenlik barajının’ toplam maliyeti ne kadardır?
BAKANLIK YANIT VERDİ
Tarım ve Orman Bakanlığı, soru önergesine verdiği yanıtta herhangi bir tehlikenin olmadığını belirtti. Bakanlık, “Taşdelen ve Işıkveren Köyleri, Kavşaktepe ve Ballı barajlarının arasında yer almaktadır. Barajların gövdesinde herhangi bir çatlak söz konusu değildir. Barajlarda su tutulduktan sonra olası ve beklenen su sızıntıları için yapılmış olan enjeksiyon galerisinden ve yamaç kaya bloğundan bir miktar su sızıntısı mevcut olup, gözlem ve ölçümleri devam eden sızıntılar enjeksiyon marifetiyle giderilecektir. Söz konusu sızıntının gerek baraj gövdesine, gerekse yerleşim birimine menfi bir etkisi yoktur. Taşdelen ve Işıkveren köylerinde baraj inşaatından kaynaklı bir tehlike söz konusu değildir. Bahsi geçen barajlardan Ballı Barajı; Şırnak’ın Uludere İlçesi sınırları içerisinde Hezil Çayı’nın bir yan kolu olan Uludere üzerinde güvenlik ve enerji amaçlı olarak projelendirilen ve 2021 yılında baraj kısmı tamamlanmış olan bir projedir. Kavşaktepe Barajı ve HES Projesi ise yine Uludere üzerinde güvenlik ve enerji amaçlı olarak projelendirilmiştir. İlki 2011 yılı olmak üzere peyderpey su tutmaya başlanmış olan toplam 7 barajda geçen 11 yıllık süre zarfında bir boğulma vakası (yerleşim birimi mücavir alanı dışında) yaşanmıştır” ifadelerine yer verdi.
