SEMSÛR – 29 yıl önce kimyasal bombardımanla gündeme gelen Bêzar Dağı, bu kez Cengiz Holding’e bağlı Eti Bakir A.Ş.’nin siyanürlü maden aramasıyla talan ediliyor.
Sık sık doğa talanıyla gündeme gelen Cengiz Holding’e bağlı Eti Bakir isimli şirket, 2012 yılından bu yana Semsûr’un Bêzar Dağı ile Celîkan (Çelikhan) ilçesi arasında bulunan alanda altın arama çalışmaları yürütüyor. Altın arama çalışmaları kapsamında birçok tesisin kurulduğu dağlık alan, adım adım tahrip ediliyor. Semsûr merkeze bağlı doğası en fazla talan edilen kırsal mahallelerin başında gelen Bûkan ve Qarikan, yaz mevsimi gelmeden yeşile bürünen doğa kurudu. Dağ keçileri, uğrak mekanları olan bu köylere maden çalışmaları nedeniyle yıllardır uğramadı. Maden aramaları nedeniyle yapılan barajlar ise, köy yollarının tahrip olmasına neden oluyor. Baraj çalışmaları nedeniyle Cêlikan ilçesine bağlı onlarca kırsal mahallenin yolları köstebek yuvasına döndü. Mereş merkezli deprem nedeniyle kent merkezinin büyük çoğunluğunun enkaza dönüştüğü Semsûr, maden ve baraj çalışmalarıyla tahrip ediliyor.
Altın aramaları çalışmaları kapsamında kullanılan siyanür nedeniyle, Bêzar Dağı çevresinde yaşayan halkı da hastalıklarla karşı karşıya bıraktı. Toprağa ve suya karışan siyanür, çeşitli hastalıklara ve ölümlere neden oluyor.
29 YIL ÖNCE KİMYASAL SİLAH KULLANILMIŞTI
Şimdi siyanür ile zehirlenen Bêzar Dağı’nda, 16 Mayıs 1994 tarihinde kimyasal silah kullanılmıştı. Kimyasal silah saldırıları sonucunda 6’sı PKK’li 28 kişi yaşamını yitirmişti. 29 yıl önce kimyasal silah ile hedef alınan coğrafya, şimdi de maden çalışmaları nedeniyle talan ile karşı karşıya bırakılıyor. Semsûr merkeze bağlı Qarikan köyünde yaşayan Yusuf Çıtrık (63), maden çalışmaları sonucunda yaşanan doğa talanını anlattı.
‘DOĞAMIZ TALAN EDİLİYOR’
Maden çalışmalarının neden olduğu doğa talanı ve hastalıklara değinen Çıtrık, Eti Bakir şirketinin iktidar desteği ile çevreyi rahat bir şekilde talan ettiğini belirti. Maden çalışmalarından önce Bêzar Dağı’nın dağ keçisi başta olmak üzere, birçok hayvana habitat sağladığını söyleyen Çıtrık, “Eskiden bu çevrede yaşayan binlerce hayvan maden ile birlikte artık görülmemeye başladı. Daha yaz gelmedi ama yeşillikler çoktan kurumaya başladı. Bu bir zincir gibi bütün çevreyi etkiliyor. Bunun önü alınmaz ise ilerleyen yıllarda daha büyük ve telafi edilmez sorunlara neden olur. Bütün bölge bundan olumsuz etkileniyor ama en çok olumsuz etkilenen kırsal mahallelerin başında Bukan ve Qarikan köyleri geliyor” diye konuştu.
TALANA KARŞI EKOLOJİSTLERE ÇAĞRI
Doğa talanına son verilmesi için ekolojistlere çağrıda bulunan Çıtrık, şunları söyledi: “Bêzar Dağı’nın içine doğru 500 metreyi bulan tüneller açılmış, her yanı delik deşik edilmiş durumda. Doğanın kimyası bozuldu. Sadece bir şirketin kazancı için hepimizin doğası tahrip ediliyor. Amaç bölgeyi insansızlaştırmak. Gün geçtikçe doğanın maruz kaldığı tahribat daha çok göz önüne çıkacak. Bizim isteğimiz doğanın korunması. Bütün ekolojist ve kendine demokratım diyenlere çağrımdır; buna karşı harekete geçin ve doğa talanının önünü kesin. Biz doğamıza karşı yapılan bu talanı kabul etmiyoruz.”
MA / Mahmut Altıntaş
