İSTANBUL – İmralı Adası’nda 24 yıldır ağır tecrit uygulanan PKK Lideri Abdullah Öcalan’dan 19 aydır haber alınamıyor. Asrın Hukuk Bürosu avukatlarının yaptığı 284 başvuruya yanıt verilmedi.
Uluslararası güçlerin ortaklığıyla Türkiye’ye getirildiği 15 Şubat 1999’dan bu yana ağır tecrit koşullarında tutulan PKK Lideri Abdullah Öcalan’dan 19 aydır haber alınamıyor. Öcalan’ın avukatlığını yapan Asrın Hukuk Bürosu, müvekkilleri ile en son 7 Ağustos 2019 tarihinde görüşürken, ailesi ise 25 Mart 2021 tarihinde Öcalan’ın, sağlık ve güvenliğiyle ilgili kamuoyunda yaşanan kaygılar üzerine bir telefon görüşmesi gerçekleştirmişti. 4 buçuk dakikalık kesintili telefon görüşmesi Öcalan’ın 24 yıllık tutukluluk süresi boyunca yaptığı 2’nci telefon görüşmesi olurken, yapılan bu kısa görüşmenin ardından bir daha Öcalan’dan haber alınamadı.
ÖCALAN: GELİN KÜRT SORUNUNU ÇÖZELİM
Abdullah Öcalan avukatlarıyla yaptığı son görüşmesinde iktidarın tüm savaş ve çatışma politikalarındaki ısrarına karşı “Kürt sorununda çözüm için hazırım” mesajını avukatları aracılığıyla verdi. Kendisine uygulanan ağır tecrit politikalarının, yürütülen savaş politikalarıyla yakından bağlantılı olduğunu söyleyen Abdullah Öcalan, 40 yıldır yürütülen savaş politikalarından dolayı ülkenin başta insani, siyasal ve ekonomik kayıplar olmak üzere her alanda giderek ağır bilançolarla sonuçlar doğurduğuna dikkat çekti. Demokratik çözüm çabalarının Turgut Özal döneminde olduğu gibi bu dönemde de sabote edildiğini hatırlatan Öcalan, tüm bunlara rağmen barış çizgisiyle direndiğini vurgulayarak, “Kürtlere yer açmaya çalışıyorum. Gelin Kürt sorununu çözelim. Bir haftada çatışma durumunu, ihtimalini ortadan kaldırırım diyorum. Ben çözerim, kendime güveniyorum, çözüm için hazırım. Ancak devlet de, devlet aklı da gereğini yapmalıdır” mesajını verdi.
ÖCALAN: DEVLET YANLIŞ OYNUYOR
Abdullah Öcalan, kardeşi Mehmet Öcalan ile yaptığı kesintili telefon görüşmesinde ise yaşadığı hukuksuzluğu tepkisini şu sözlerle dile getirdi: “Bu yaptığınız çok yanlış. Devlet de yanlış oynuyor, siz de. Bu hukuki değil, doğru da değil. Bu asla kabul edilemez. Bu aynı zamanda çok tehlikelidir. Siz ne yaptığınızın farkında mısınız? Avukatlarımın buraya gelerek benimle görüşme yapmasını istiyorum. Bu hukuki bir şeydir. 22 yıldır buradayım. Bu sorun gelecekte nasıl olacak? Bu sorun ancak hukukla çözüme kavuşturulabilir. Neden buraya gelmiyorlar? Şayet bir görüşme olacaksa bu avukatlarla olmalıdır. Çünkü bu durum hem siyasi hem de hukukidir.”
284 BAŞVURU
Asrın Hukuk Bürosu, kesintili telefon görüşmesi sonrası Abdullah Öcalan ile görüşmek için birçok başvuruda bulundu. Avukatlar, her hafta hem kendileri hem de aileleri adına Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı ile İmralı Ceza İnfaz Kurumu Müdürlüğü’ne görüşme başvurusunda bulundu. Son görüşmeden Abdullah Öcalan ile görüşmek için avukatları 203, aile ve vasisi ise 71 bir başvuru yaptı. Ancak başvurular sonuç vermedi.
DİSİPLİN CEZALARI
Bu süreçte ayrıca Abdullah Öcalan ve diğer tutukluların, aile ve avukatları ile yüz yüze görüşmelerinin sağlanması için Bursa İnfaz Hakimliği’ne “derhal görüşme” başvurusu yapıldı. İmralı Disiplin Kurulu Başkanlığı, 3 aylık aile ve 6 aylık avukat disiplin cezalarını gerekçe göstererek, başvuruları reddetti. Avukatlar, Disiplin Kurulu’nun verdiği cezalara ilişkin Bursa Ağır Ceza Mahkemesi’ne itirazda bulundu. Mahkeme, İnfaz Hakimliği’nin “usul ve yasaya aykırı bir şey görülmediği” gerekçesiyle avukatların itirazının reddine karar verdi.
CEZALAR AYM’YE TAŞINDI
Avukatlar, hakimliğin ret kararı sonrasında 12 Mayıs’ta aile ziyaretlerinin “hukuksuz” disiplin cezalarıyla engellenmesini Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) taşıdı. Avukatlar, AYM’ye yaptıkları başvuruda, mutlak iletişimsizlik hali olan “incommunicado”ya dikkat çekerek, haber alamamanın işkence olduğunu, aile ve özel hayata saygı hakkının, savunma ve adil yargılanma hakkının ve etkili başvuru yolu hakkının ihlal edildiğinin tespit edilmesini talep etti.
AYM BAŞVURUYU REDDETTİ
AYM, 12 Ocak tarihinde avukatların yaptığı bu başvuruyu, “Başvuru dosyasında yer alan bilgiler ve Ceza İnfaz Kurumu tarafından Anayasa Mahkemesine gönderilen bilgi ve belgelerle birlikte değerlendirildiğinde başvurucuların sağlık hizmetlerine erişim imkanına sahip oldukları, ziyaretçileriyle ve avukatlarıyla görüşmelerine kısıtlamalar getirildiği, ceza infaz kurumunda tutulma nedeniyle yaşamlarına ya da maddi veya manevi bütünlüklerine yönelik ciddi bir tehlikenin ortaya çıktığına dair bilgi ya da bulgunun olmadığı anlaşılmıştır. Açıklamanın gerekçelerle başvurunun İçtüzük’ün 73. maddesinin (2) numaralı fıkrası uyarınca bölüme gönderilmesine yer olmadığına karar verilmiştir” iddialarıyla reddetti.
775 HUKUKÇUDAN İMZA
Abdullah Öcalan ve diğer tutuklulardan haber alamama durumu hukuk örgütlerini harekete geçirdi. Aralarında Özgürlük için Hukukçular Derneği’nin (ÖHD) de olduğu hukuk örgütleri, Abdullah Öcalan ile görüşülmesi için imza kampanyası başlattı. 29 baroya kayıtlı 775 hukukçu, Abdullah Öcalan ile görüşülmesi için imza vererek, 10-17 Haziran tarihinde Adalet Bakanlığı’na başvuruda bulundu. Ancak bakanlık, avukatların başvurusuna cevap vermedi.
22 ÜLKEDEN 350 AVUKAT
Avrupa ve Ortadoğu’da bulunan avukatlar da Abdullah Öcalan ile görüşmek için Adalet Bakanlığı’na başvuruda bulundu. Dünya genelinde 22 ülkeden 350 avukat, İmralı’da ağır tecrit koşullarında tutulan Abdullah Öcalan ile görüşme talebiyle 14 Eylül’de Adalet Bakanlığı’na başvuruda bulundu. İmralı’da bir yılı aşkın bir süredir sürdürülen haber alınamama haliyle derinleştirilen tecrit halinin işkencenin önlenmesi konusunda uluslararası ihlal teşkil ettiğini belirten avukatlar, aynı başvuruyu Avrupa Barolar Birliği, Türkiye Barolar Birliği ve uluslararası insan hakları örgütlerine de yaptı. Avukatlar, yaptıkları başvuruyu Belçika’nın başkenti Brüksel Avrupa Basın Kulübü’nde yaptıkları basın toplantısıyla duyurdu.
MÜCADELE VURGUSU
Sonrasında Fas, Filistin, Federe Kürdistan Bölgesi, Kuzey ve Doğu Suriye, Irak, Lübnan, Mısır, Suriye ve Ürdün’de bulunan 756 avukat da görüş için harekete geçti. Abdullah Öcalan ve diğer tutukluların ağır tecrit koşullarında tutulduğunu belirten avukatlar, “Sayın Öcalan’ı ve İmralı’da bulunan diğer tutukluların haklarını savunmak için harekete geçiyoruz” diyerek, bu durumun Kürt-Arap birliğinin tarihi adımı olarak yorumladıklarını kamuoyuna duyurdu. Avukatlar, ayrıca Abdullah Öcalan ve diğer tutukluların fiziki özgürlüğü için mücadele edeceklerini vurguladı.
SURİYE’DEN 691 AVUKAT
Kuzey ve Doğu Suriye ile Tartus, Halep, Humus ve Lazkiye’den 691 avukat ise, 19 Eylül tarihinde Qamişlo’da bulunan Toplumsal Adalet Meclisi önünde bir araya gelerek Abdullah Öcalan üzerindeki tecride tepki gösterdi. Avukatlar, Adalet Bakanlığı’na mektup gönderdiklerini ve tecridin sonlandırılması istedi.
MA / Ergin Çağlar
