ŞIRNEX – Espiye L Tipi Kapalı Cezaevi’nde tutulan hasta tutuklu Zübeyir İdem’in iki bacağında oluşan varislerden dolayı yürüyemediği, diş ağrısından artık yemek yiyemediğini belirten eşi Saliha İdem, ağız içi aramayı kabul etmediği için hastane sevkinin yapılmadığını söyledi.
Hak ihlallerinin her geçen gür arttığı cezaevleri, başta yaşam hakkı ihlali olmak üzere her türlü insanlık dışı ve onur kırıcı uygulamaların uygulandığı birer “işkence mekanları” haline geldi. Hasta tutuklular sağlık hakkına erişemezken, ağır hasta tutuklular, tedavi hakkı gasp edildiği için yaşamını yitiriyor. İnsan Hakları Derneği’nin (İHD) verilerine göre, 651’i ağır olmak üzere bin 517 hasta tutuklu bulunuyor. Yine aynı verilere göre, 2022 yılında 76 tutuklu cezaevlerinde yaşamını yitirdi, bunların 35’i hastalıkları nedeniyle hayatını kaybetti.
Dayatılan uygulamaları kabul etmediği için sağlık hakkına erişemeyen tutuklulardan biri de Giresun Espiye L Tipi Cezaevi’nde tutulan 49 yaşındaki Zübeyir İdem.
CEZAEVİNDE HASTALIKLARI OLUŞTU
1996 yılında “örgüt üyesi” ve “devletin bütünlüğünü ortadan kaldırma” iddialarıyla tutuklandıktan sonra müebbet hapis cezası verilen İdem, birçok cezaevinde kaldı. 27 yıldır tutuklu olan İdem’in, cezaevi koşullarından kaynaklı bacaklarında yoğun varis, sırt ağrısı ve diş ağrısı gibi hastalıkları oluştu. Hastane sevki için yaptığı başvurular ağız içi aramayı kabul etmediği için reddedilen İdem, ailesiyle dün (Pazartesi) yaptığı telefon görüşmesinde, diş ağrısından artık yemek yiyemediğini ve bacaklarındaki varis nedeniyle de yürümekte zorluk yaşadığını aktardı.
Eşi Saliha İdem (50), hasta tutuklular için demokratik kamuoyu ve insan hakları savunucularına çağrıda bulundu.
4 YILDIR GÖRÜŞE GİDEMİYOR
Cezaevindeki kötü uygulamalara değinen İdem, “Son 4 yıldır Giresun Espiye L Tipi’nde tutuluyor. Her iki bacağında varis çıkmış. Bundan kaynaklı çok ağrısı var. Sırtında ki ağrı da 15 yıldır sürüyor. Midyat Cezaevi’nde olduğu süre içerisinde kalbinin üstünde et parçası vardı. Daha sonra ameliyat oldu. Ameliyattan kısa bir süre sonra Balıkesir’de ki cezaevine sürgün edildi. Bize yakın bir cezaevine gönderilmesi için çok sayıda dilekçe verdikten sonra Patnos L Tipi Kapalı Cezaevi’ne getirildi. Ancak 2 ay sonra da şuan da tutulduğu cezaevine sürgün edildi. Uzak olduğu için 4 yıldır görüşüne gidemiyoruz. Hastalar, baskı görüyor, darp ediliyorlar. Tedavi olmalarına izin verilmiyor. Daha önce Diyarbakır’da ki cezaevinde işkenceden dolayı 4 dişi kırılmıştı. Onları yaptırdık ancak şuan diş ağrısı çekiyor. Pazartesi günü bizi aradığında ‘Diş ağrım gözlerime ve başıma vuruyor. Beni çok rahatsız ediyor. Bu cezaevinde kalamam’ dedi. Diş ağrısından dolayı günlerdir doğru düzgün yemek de yiyemiyormuş” diye belirtti.
DUYARLILIK ÇAĞRISI
Cezaevinde insanlık dışı uygulamaların olduğunu söyleyen İdem, “Uzak bir cezaevinde olduğu için gitme durumumuz olmuyor. Bu da yetmezmiş gibi her gün bir koğuşa baskın yapıyorlar. Hastaneye götürdüklerinde de ağız içi aramadan geçirilmesi isteniyor. Onlar da bunu kabul etmiyor. Bu zulümdür. Kürt halkının bu uygulamalara karşı sessiz kalmaması gerekir. Bu halkın yüzlerce çocuğu cezaevlerinde ve hasta. Her seferinde baskın yapıp darp ediyorlar. Zulüm, haksızlık ediyorlar. Banyo yapmalarına dahi izin verilmiyor. Verilse bile sıcak su değil soğuk su veriliyor. Tek talebim bu uygulamaların bir an önce son bulması ve herkesin tutukluların sesine ses olmasıdır” çağrısında bulundu.
BASKIN VE ŞİDDET
Espiye L Tipi Kapalı Cezaevi’nin farklı bir koğuşunda tutulan 30 yıllık tutuklu Ahmet Zenger (63) ise, ailesiyle yaptığı haftalık telefon görüşmesinde koğuşlarının gardiyanlar tarafından basılıp, darp edildiklerini aktardı.
Zenger’in yeğeni Veysi Zenger, görüşmeye dair şunları belirtti: “Amcam dün aradı ve ‘koğuşumuzu basıp, bizleri darp ettiler’ dedi. Tutuklulara hakaretlerde bulunmuşlar. Bütün eşyalarını dağıtmışlar. Birçok arkadaşları darp edilmiş. Onların başına her şeyi getirmişler. Bu insani bir şey değil. Bunu kesinlikle kabul etmiyoruz. Onlar sahipsiz değiller. Onlar bu halkın çocukları. Bedeli ne olursa olsun onlara sahip çıkacağız ve yalnız bırakmayacağız. Hepimizin acısı birdir. Amcam önümüzdeki ay tahliye olacak. Onları darp ederek, suç oluşturmak ve bu şekilde cezalarını uzatmak istiyorlar. Vicdanı olan herkesin tutuklulara sahip çıkması gerekiyor. Artık cezaevlerinden cenazeler çıkmasın, bu zulmü gördüğümüz yeter.”
MA / Zeynep Durgut
