ANKARA – Kadınların hem şiddetle hem siyasetteki erkek egemenliğinin ürettiği şiddet biçimleriyle mücadele ettiğini dile getiren Yeşil Sol Parti Amed Milletvekili adayı Halide Türkoğlu, kadınların yeni yaşam tasavvuru ile ezberleri bozmak için Meclis’te olacağını söyledi.
Seçim tarihinin yaklaşması ile birlikte birçok siyasi parti 14 Mayıs 2023’te yapılacak 28’inci Dönem Milletvekili Seçimi için hazırladıkları aday listesini Yüksek Seçim Kurulu’na (YSK) sundu. Bu listelerde ise çoğunluk erkeklerden oluşuyor. AKP tarafından YSK’ya sunulan 600 kişilik milletvekili listesinde 113 kadın aday yer alıyor. AKP’de kadın adaylar 18,83’lük bir yüzdeyi kapsarken, 87 seçim bölgesinden yalnızca 4’ünde kadınlar ilk sıradan aday gösterildi. AKP’nin iktidar ortağı MHP’de de durum benzer. MHP’nin sunduğu listede de 600 Milletvekili yer alırken bunlardan yalnızca 76’ı kadın. Kadınlar, MHP’nin aday listesinde 12’lik bir yüzdeyi oluşturuyor.
‘MİLLET İTTİFAKINDA FERMUAR SİSTEMİ UYGULANMADI’
Cumhur ittifakı, “Fermuar sistemini” bir yana kadın adaylara temsili olarak yer verirken, Millet İttifakı’nda da bu durum pek farklı olmadı. Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) tarafından YSK’ya verilen listede 600 milletvekili adayı yer alırken, bu adayların yalnızca 153’ü kadınlardan oluştu. Seçimlere ayrı liste ile giren ve 600 aday gösteren İYİ Parti aday listesinde ise 145 kadın aday yer alıyor. CHP listesinde yer alan kadın aday oranı yüzde 25,50 oranındayken bu oran İYİ Parti’de yüzde 24’e düşüyor.
EMEK ÖZGÜLK’TE KADIN ADAY ORANI YÜZDE 45
Kadınlar; Emek ve Özgürlük ittifakı, hem Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi (Yeşil Sol Parti) hem de Türkiye İşçi Partisi (TİP) listelerinde yüksek oranda yer aldı. HDP, hakkında yürütülen kapatma davasının sürmesi nedeniyle 14 Mayıs seçimlerine Yeşil Sol Parti’yle girecek. Yeşil Sol Parti listelerinde ise gösterilen 600 milletvekili adayının 270’i kadınlardan oluşuyor. Yine Emek ve Özgürlük ittifakında yer alan TİP tarafından aday gösterilen 398 milletvekilinin 161’i kadınlardan oluşuyor. Yeşil Sol Parti’de kadın adaylar 45’lik bir yüzdeyi kapsarken bu oran TİP’te de yüzde 40,45 oranında.
YEŞİL SOL VE TİP’TE KADIN ADALAR BİRİNCİ SIRADA
AKP, 14 Mayıs seçimlerinde seçilebilir sıradan 51 kadın 243 erkek aday çıkarırken, CHP seçilebilir sıradan 25 kadın, 120 erkek aday gösterdi. İYİ Parti ise seçilebilir sıradan 3 kadın ve 41 erkek aday çıkardı. AKP, kadın adaylarını 4 ilden birinci sıradan aday gösterirken, CHP 11 ilde İYİ Parti ise 6 kadın adayı birinci sıradan aday gösterdi. Yeşil Sol Parti listesinde yer alan 30 kadını birinci sıradan aday gösterirken, TİP 28 kadını birinci sıradan aday gösterdi.
Yeşil Sol Parti listesinde yer alan Amed Milletvekili adayı Halide Türkoğlu, kadınların siyasetteki erkek egemenliğinin ürettiği şiddet biçimleriyle mücadele ettiğini vurgulayarak, Meclis’inde kadın mücadelesi açısından önemli bir alan olduğunu söyledi.
KADINLAR HER ALANDA MÜCADELEDE
Kadınların her alanda mücadele ettiğini vurgulayan Türkoğlu, “Hayatlarımızın iyileştirilmesi, eşit ve özgür bir yaşam için mücadelemizi verirken, bu sadece kadınların eşit ve özgür yaşama mücadelesi de değil. Bizim şahsımızda toplumun da eşit ve özgür bir toplumsallığa tekabül etmesi için uğraşıyoruz. Bu kolay olmuyor; yeri geldiğinde tutuklamalarla karşılaşabiliyorsunuz, yeri geldiğinde kadın cinayetleri dediğimiz katliamlar yaşanabiliyor. Faili belli ama faili belli olmamış gibi dosyaların kapatıldığını da biliyoruz. Kadın mücadelesi her türlü şiddetle mücadele ederken, siyasetteki erkek egemenliğinin de üretmiş olduğu şiddet biçimleriyle de mücadele ediyor” diye belirtti.
‘MECLİS KADIN MÜCADELESİNDEN BESLENİR’
Meclis’in kadın mücadelesinde önemli bir alan olduğunu vurgulayan Türkoğlu, “Kadınlar Meclis’te söz kuruyorlar ama aynı zamanda kadınların politikalarının hayata geçirebilmesi için ülkenin yönetimine dair sözlerini ortaya koyabiliyorlar. Meclis, kadın mücadelesinden beslenir, sokaklardan beslenir, üretim alanlarından beslenir, hak mücadelesinden beslenir. Taleplerimiz varsa eğer, bu taleplerin bir şekilde Meclis’e yansıtabilmesi için de aslında kadınların daha çok görünür olması gerekiyor. Sadece nicel olarak değil, biz kadınlar aynı zamanda farklı kimliklere, farklı yaşam biçimlerine, kültürlere, inançlara da sahibiz. Bunların eşitlik, özgürlük ve demokrasiye tekabül edebilmesi için de Meclis’in daha çok renkli, daha farklılıklara dayalı, daha demokratik bir düzleme gelmesi önemli ve kadınlar burada başat rol oynuyor” diye konuştu.
KADIN ÖZGÜRLÜKÇÜ PARADİGMA
“Jin jiyan azadî” sloganın toplumun içerisinde yaşamın şekillenmesi, inşası ve bu mücadelenin sloganı olduğuna işaret eden Türkoğlu, “Aynı zamanda bir fikriyattır, sadece direniş alanı simgesi değil. Direnişle birlikte inşanın da nasıl olacağını söyler ve biz buna kadın özgürlükçü paradigma diyoruz. Yani bir toplumun kadın, özgürlükçü, demokratik ve ekolojik bir yaşam üzerinden şekillenmesi ve bunun üzerinden demokratik bir siyasetin de örülüyor olabilmesi önemli. Yeşil Sol Parti demokratik siyasetini örerken, aslında bir yandan ‘jin jiyan azadî’ geleneğinden gelen bir fikriyattan beslenirken, aynı zamanda Türkiye’de hak mücadelesi veren, çevre mücadelesi veren, bu sadece emek mücadelesi ya da kimlik mücadelesi de değil. Türkiye’deki bütün o ezilme, sömürülme ilişkilerine karşı mücadele veren bir parti ve seçimlere aynı zamanda bununla gidiyor” dedi.
YENİ GELECEK TASAVVURU
Yeşil Sol Parti’nin Kadın Beyannamesi’nin seçim endeksli bir beyanname olmadığının altını çizen Türkoğlu, şunları söyledi: “Bir yandan Kürt özgürlük hareketi ile kadın hareketinin ve Türkiye’deki kadın hareketlerinin sözlerinin de beyannameye yansıdığını söyleyebiliriz. Önemli gördüğümüz noktalardan biri; tek adam rejimiyle mücadele ederken ama aynı zamanda biz kadınlar kendi hayatlarımıza da karar vermek ve siyasette belli ezberleri bozmak için geliyoruz. Uzun zamandır bunun mücadelesini verdik, vermeye de devam edeceğiz ve 14 Mayıs’tan sonra biz Türkiye’de bütün halklar, inançlar, kimlikler, kadınlar, emekçiler, köylüler, gençler olarak yeni bir gelecek tasavvuru içerisinde olmak istiyoruz. İnanıyoruz ki Demokratik Cumhuriyet noktasında özellikle Yeşil Sol Parti’nin Meclis’te çıkarabilecek en yüksek sayıda olması gerekiyor. Kilit parti noktasına gelmesi gerekiyor. Bu inanç ve kararlılıkla mücadelemizi büyüterek, birlikte başaracağız.”
MA / Yüsra Batıhan
