İSTANBUL – İstanbul’daki 13 hukuk örgütü, deprem öncesi ve sonrası yaşanan ihlallere dikkat çekerek,AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan başta olmak üzere ilgili tüm merci ve kişiler hakkında suç duyurusunda bulundu.
Özgürlük İçin Hukukçular Derneği (ÖHD) ve Çağdaş Hukukçular Derneği (ÇHD) İstanbul Şubesi’nin de aralarında bulunduğu 13 hukuk örgütü, depremde yaşananlarda sorumluluğu bulunan yetkililer hakkında suç duyurusunda bulunmak için İstanbul Adliyesi önünde bir araya geldi. “Deprem değil katliam” pankartının taşındığı eylemde ilk olarak konuşan ÖHD İstanbul Şubesi Eşbaşkanı Esra Bilen, deprem sonrası ortaya çıkan yıkım, ölüm ve yaraların verilerine dikkat çekti.
Resmi mercilerin gerçek bilgileri paylaşmadığını ve enkaz altında hala binlerce insanın olduğunu dile getiren Bilen, yaşamını yitirenlerin açıklanan verilerin çok ötesinde olduğunu söyledi. Bilen, “Deprem bir doğal afettir ancak onu bir felakete, büyük bir trajediye dönüştüren şey ihmaller ve zamanında alınmayan önlemlerdir” dedi.
DOĞAL AFET DEĞİL KATLİAM
Bölgenin deprem açısından “birinci derece riskli alan” olduğunu, buna rağmen yapıların büyük bir bölümünün fay hatlarına yakın alanlarda inşa edildiğini Bilen, bu bölgede 60 yıl içerisinde en az 5 büyük yıkıcı depremin meydana geldiğini aktardı. Yine de gerekli önemlerin alınmadığına işaret eden Bilen, “Bu durumlar, doğa olayı olan depremlerin afete dönüşmesine ve büyük bir yıkım yaratmasına zemin hazırlamıştır. Deprem her ne kadar doğal afet kabul edilse de ihmaller nedeniyle doğal afetten ziyade katliama dönüşmüştür” ifadelerini kullandı.
YETKİLİLERİN İHMALKARLIĞI
Bölgeye dair uzmanların yaptığı uyarı ve hazırladığı raporlara dikkat çeken Bilen, “Depremin şiddeti ve gerçekleşmesi halinde olası insan kayıpları rapor halinde yetkili devlet kurumlarına teslim edilmiştir. Aynı konu ile ilgili birçok bilim insanının içinde olduğu üniversite raporları mevcuttur. Bölgenin bu niteliği bilinmesine rağmen uygun olmayan zeminlere dayanıksız binalar yapılarak, mevzuata aykırı izin verilerek ve gerekli denetimler yapılmayarak bu sonucun ortaya çıkmasına sebep olunmuştur” dedi.
KOORDİNASYONSUZLUK TABLOYU ARTTIRDI
Arama kurtarma çalışmalarına da değinen Bilen, şöyle dedi: “Birçok depremzede, günlerce hiçbir arama kurtarma ekibi bölgeye ulaşmadan göçük altında beklemiştir. Afet yönetiminde yaşanan bu ciddi koordinasyonsuzluk tüm deprem bölgelerinde gözlenmiş, arama kurtarma ekipleri doğru yönlendirilmemiş, yardımlar ihtiyaç duyulan bölgelere ulaştırılamamıştır. Yapılan geç müdahale ve koordinasyonsuzluk can kayıplarını katlayarak arttırmıştır. Aynı şekilde bu nedenle barınma ve gıda konusunda insani kriz yaşanmıştır.”
KASTEN İŞLENMİŞ CİNAYET
Can kayıplarının artmasının bir diğer önemli nedenin ise henüz göçük altındaki insanların çıkartılmadan enkazların kaldırılması olduğunu söyleyen Bilen, “Öyle ki medyaya da yansıdığı kadarıyla yurt dışından gelen uzmanlar, arama-kurtarma ekiplerinden bazıları kurtarma faaliyetlerine son verilerek, enkaz kaldırma faaliyetlerine erken başlanmasına tepki göstermiş ve deprem bölgelerini planlamalarından çok önce terk etmiştir. Açıkça söylemek gerekir ki bu durum nedeniyle yaşanan her can kaybı ‘kasten işlenmiş cinayet’tir. Kısacası deprem her ne kadar doğal afet olsa da, sorumluların deprem öncesinde ve deprem sonrasında görevlerini yerine getirmemeleri ve ihmalleri nedeniyle katliama dönüşmüştür” diye belirtti.
SUÇ DUYURUSU
Bilen, bu nedenlerden ötürü AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan başta olmak üzere tüm bakanlar, depremin meydana geldiği kentlerin valileri, belediye başkanları, kayyımları, müteahhitleri, yıkılan binaların projelerini yapan ve kontrol eden mühendis, mimar ile yapı denetim firmaları hakkında “Kasten ve olası kastla öldürme”, “Kasten ve olası kastla yaralama”, “İhmali davranışla olası kastla, bilinçli taksirle öldürme”, “İhmali davranışla olası kastla, bilinçli taksirle yaralama”, “Görevi kötüye kullanma, görevi ihmal”den suç duyurusunda bulunmak için bir araya geldiklerini belirtti.
RAPORLAR DİKKATE ALINMADI
Ardından konuşan Avukat Several Ballıkaya da, depremlerde en az 250 bin kişinin yaşamını yitirdiğini ve bu ölümlerde sorumlulukları olanları da saptadıklarını kaydetti. 2 yıl önce jeoloji ve inşaat mühendislerinin hazırladığı raporlarda, olası depremle ilgili öngörülerin ilgili mercilere sunulduğunu söyleyen Ballıkkaya, şöyle devam etti: “Devlet bu raporları dikkate almadı. Buda devleti idare eden kişilerin depremin olacağını bile bile, göre göre beklediğini ortaya koyuyor. Bu nedenle birinci derecede sorumlular. Depremin ardından birçok insan enkaz altında kurtulmayı beklerken hava şartlarından ötürü donarak öldü. Bunun sorumluları tüm kamuoyu ve yargı önünde hesabını vermelidir. 2017’de yapılan referandumla Anayasa’nın değişti ve bütün yetkiler Erdoğan’a verildi. Dolayısıyla en büyük sorumlu Erdoğan’dır.”
Konuşmaların ardından söz konusu ilgililer hakkında suç duyurusunda bulunuldu.
