İSTANBUL – Bolu F Tipi Kapalı Cezaevi’ni ziyaret eden hukuk ve insan hakları örgütleri, tutukluların yaşanan hak ihlalleri nedeniyle 5’er kişilik gruplar halinde 30 Eylül’de açlık grevine başladığını aktardı.
Özgürlük İçin Hukukçular Derneği (ÖHD), Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV), İnsan Hakları Derneği (İHD), Çağdaş Hukukçular Derneği (ÇHD) ve Ceza İnfaz Sisteminde Sivil Toplum Derneği (CİSST), 14 Ekim’de Bolu F Tipi Kapalı Cezaevi’ne yaptığı ziyarete dair raporunu yayınladı. Tutuklular Nevzat Öztürk, Maruf Türkan, Erdal Tuncel ve Hayati Kaytan ile görüşüldüğü paylaşılan raporda, yaşanan hak ihlallerine yer verildi. Cezaevinde 170 siyasi tutuklunun bulunduğu ve bu tutuklulardan 4’ünün tekli, diğerlerinin ise 3 kişilik hücrelerde kaldığı aktarılan raporda, cezaevi müdürün değişmesiyle birlikte hücrelerde haftada iki kez baskın düzenlendiği belirtildi.
HÜCRELERE BASKIN
Raporda, baskınlara dair tutukluların görüşlerine yer verildi. Raporda, “Bu aramalar adeta bir talan şeklinde yapılıyor. Eşyalar dağıtılıp yerlere atılıyor, kantinden satın aldığımız cımbız, makas, keçeli kalem ve metal tabak gibi malzemelerine el konuluyor. Bir haftada 4 arama dahi yapıldığı oluyor. Aramalarda ‘daha bunlar iyi günleriniz’ deniliyor. Provakatif söz ve davranışlara maruz kalıyoruz. Usule aykırı olduğu halde yapılan aramalarda hücrelerden çıkarılıyoruz” şeklinde ifadelere yer verildi.
FAALİYETLERE ENGEL
3 yıldır spor ve atölye gibi faaliyetlerin keyfi bir şekilde yasaklandığının aktarıldığı raporda, “İdare tarafından pandemi gerekçe gösterilerek bu faaliyetler engellenmektedir. Mahpusların sohbet hakkı engellenmektedir. Havalandırma saatleri kışa girildiği gerekçesiyle düşürülmüş olup özellikle ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası bulunanlarda bu saatler güneşin olduğu saatlere denk gelmediği için mahpuslar güneşten yeterince faydalanamamaktadır” denildi.
YAŞAMA KOTA!
Odalara günlük 150 litre sıcak ve 300 litre soğuk su olmak üzere su kotası getirildiğinin belirtildiği raporda, cezaevi idaresinin çeşitli gerekçelerle eşyalara el koyduğunu, “yangın çıkabilir” gerekçesiyle kitaplara el koyup, kota getirdiği ifade edildi. Raporda, “Mahpuslar kotanın 4 tişört, 2 kazak, biri kışlık 3 ayakkabı, 1 terlik ve 2 pijama şeklinde uygulandığını, Bolu’nun iklim olarak diğer hapishanelerden farklı bir iklimsel koşula sahip olduğunu, 2 kazak kotasının kendilerini yaşamda zorladığını, 1 terlik kotasının hem banyoda hem günlük yaşamda aynı terlikleri kullanmaları sonucunu doğurduğunu bunun da ıslak ayakla dolaşmaları zorunluluğu yarattığını ve sağlık sorunlarına sebep olacağını belirtmişlerdir” diye kaydedildi.
‘KEYİF KURULU’
Üç kişilik hücrelere ayda 200 TL elektrik faturasının yansıtıldığı, yemeklerin “tek tip” ve kalitesiz olduğu, kantin fiyatlarının ise yüksek olduğu belirtilen raporda, ayrıca İdare ve Gözlem Kurulunun yol açtığı ihlallere de işaret edildi. Kurulun tutukluları görüşmeye çağırmadan infazlarını ertelediği belirtilen raporda, “Uyku düzenine uymama, az kitap okumuş olma, elektrik ve su tasarrufu yapmama şeklinde gerekçelerle iyi halli olmadığına dair kararlar vermektedir. Bu kararlara karşı infaz hakimliği ve Ağır Ceza mahkemesine yapılan başvurulardan da olumlu sonuç elde edilememekte, mahpusların koşullu salıverilme hakları engellenmektedir. Bolu cezaevinde bu şekilde şimdiye dek bilinen 6 kişinin tahliyesi engellenmiş olup tahliyesi yaklaşan mahpuslar da aynı şekilde tahliyelerinin engelleneceği endişesini taşımaktadırlar” diye kaydedildi.
İHLALLERE KARŞI AÇLIK GREVİ
Cezaevinde 50 hasta tutuklu olduğunu ve bunlardan 20’sinin ağır hasta olduğu bilgisine yer verilen raporda, tutukluların hastaneye götürülmesi sırasında “provaktatif muamelelere” maruz kaldığı kaydedildi. Raporda, söz konusu ihlallere karşı tutukluların 30 Eylül’de 5 kişilik gruplar halinde 10’ar gün açlık grevi eylemine başladığı ifade edildi. Tutukluların ayrıca 17 Ekim’de 2 hafta boyunca telefona çıkmama eylemi yaptıkları, bunun yanı sıra kapıya vurma şeklinde de eylem yaptıkları kaydedilen raporda, eylemler nedeniyle idarenin 136 tutuklu hakkında disiplin soruşturması başlattığı kaydedildi. Raporda, ihlallerin son bulması yönünde idare ile görüşme yapıldığı ancak idarenin olumsuz yanıt vererek, “çözümsüzlüğü” dayattığı vurgulandı.
