ANKARA – Astana görüşmelerinde garantör ülkeler, “Suriye’nin egemenliğini ve toprak bütünlüğünü ihlal eden sınır ötesi dahil komşu ülkelerin ulusal güvenliğini tehdit etmeyi amaçlayan ayrılıkçı planlara karşı koymak için karşılıklı etkileşimi sürdürme” kararlılıklarını ifade etti.
Suriye konulu Astana görüşmelerinin 19’uncusu sona erdi. Kazakistan’ın Astana kentinde Rusya, İran ve Türkiye arasında gerçekleşen görüşmenin ardından üç ülke, Kuzey ve Doğu Suriye ile ilgili tüm anlaşmaları yerine getirmenin önemini vurgularken, İran ve Rusya, Suriye’deki operasyonlara bir son vermesi için Türkiye’yi ikna etmeye çabaladı.
Astana görüşmelerinin garantörleri Türkiye, Rusya ve İran, toplantının ardından ortak bildiri yayımladı. Bildiride, tarafların son uluslararası ve bölgesel gelişmeleri ele alarak Suriye krizinin barışçıl çözümünde Astana sürecinin öncü rolünün vurgulandığı belirtildi. Suriye’nin egemenliği, bağımsızlığı, birliği ve toprak bütünlüğüne, BM Şartı’nın amaç ve ilkelerine olan sarsılmaz bağlılıklarını teyit ettiklerinin aktarıldığı bildiride, “Bu ilkelere tüm taraflarca saygı gösterilmesi ve uyulması gerekliliğinin altını çizmişlerdir” denildi.
PETROL GELİRLERİ KONUŞULDU
Suriye’ye ait olması gereken petrol gelirlerinin yasa dışı olarak ele geçirilmesine ve aktarılmasına karşı olduklarının altı çizilen bildiride, şu ifadelere yer verildi: “Suriye’deki insani durumdan derin endişe duyuyoruz. Diğer hususların yanı sıra belirli bölgeler için yaptırım muafiyetleri yoluyla uygulanan ve ayrılıkçı gündemlere yardımcı olarak bu ülkenin parçalanmasına yol açabilecek her türlü ayrımcı önlemler de dahil olmak üzere uluslararası hukuka, uluslararası insancıl hukuka ve BM Şartı’na aykırı tüm tek taraflı yaptırımları reddetmişlerdir.”
İdlib Gerginliği Azaltma Bölgesi’ndeki durumun ayrıntılı gözden geçirildiği belirtilen bildiride, bölgede sürdürülebilir normalleşmenin sağlanması ve söz konusu bölge ile çevresindeki insani durumun iyileştirilmesi için daha fazla çaba gösterme hususunda anlaştıkları ve sahada sükunetin sağlanması için İdlib’le ilgili bütün anlaşmaların tümüyle uygulanması gerektiği vurgulandı.
GERİ DÖNÜŞÜN KOLAYLAŞTIRILMASI ÇAĞRISI
Sığınmacıların ve ülke içinde yerlerinden edilmiş kişilerin, Suriye’deki asıl ikamet yerlerine güvenli, gönüllü ve onurlu geri dönüşlerinin uluslararası insancıl hukukla uyumlu olarak kolaylaştırılmasının gerekliliği vurgulanan bildiride, “Bu bağlamda uluslararası topluma, Suriyeli sığınmacı ve yerinden edilenlere yönelik gerekli desteği sağlama çağrısında bulunmuşlar ve Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (BMMYK) ile diğer uluslararası uzman kuruluşlar dahil olmak üzere ilgili tüm taraflarla teması sürdürmeye hazır olduklarını teyit etmişlerdir” ifadeleri kullanıldı.
Astana ülkeleri, Suriye’deki gelişmeleri ele almak adına gelecek yılın ilk yarısında yeniden bir araya gelmesi konusunda anlaştı.
